ریچارد کارسون معتقد است که شادمانی حالتی از ذهن است نه رشته ای از حوادث، احساس آرامش بخش که می توانید همیشه تجربه اش کنید و با آن زندگی کنید و نه چیزی که برای یافتنش نیاز به جستجو داشته باشید، شادمانی در خارج از وجود شما نیست شادمانی یک احساس است.
مایکل ارگایل معتقد است که شادی عبارت است از بودن در حال خوش حالی و سرور یا دیگر هیجانات مثبت یا عبارت است از راضی بودن از زندگی خود.
شادمانی عبارت است از قضاوت و داوری انسان درباره ی چگونگی گذراندن زندگی خویش، این نوع واحدی از بیرون به فرد تحمیل نمی شود بلکه حالتی است درونی که از هیجانات مثبت تأثیر می پذیرد

نام کتاب : شاداب سازی مدارس

مولف کتاب : آزیتا درخشش

معرفی کوتاه کتاب :
کتاب حاضر، پژوهشی است که در آن مؤلف عوامل مؤثر بر شادابی و نشاط دانش‌آموزان و توضیح هر یک از این عوامل را به‌طور مختصر می‌شمارد. چگونه یک دانش‌آموز می‌تواند همواره شاد باشد»، آیا فقط با کسب موفقیت‌ ها و کامیابی‌های که مورد تأیید جامعه است، می‌توان به شادی و نشاط رسید»، آیا شادی تنها در قالب‌های ظاهری تجلی می‌یابد یا نمودهای غیر ظاهری نیز دارد»، چه ارتباطی میان شادی و نشاط و ی نیازهای اساسی انسان وجود دارد» سؤالات اساسی هستند که در این کتاب مؤلف به بررسی آن‌ها پرداخته است.

 خب کلی درباره مدرسه و ظاهر فیزیکی آن  و رفتارمعلم ها و مدیر صحبت کردیم ، حالا نوبت ماست ؛ دانش آموزها !

ما دانش آموزهاهم تو شاد بودن مدرسه یه نقش بسیار بسیار موثر داریم ،مثلا :

1. همیشه یک چهره خندان وشاد در محیط مدرسه داشته باشید .
2.  مهربان و با استفاده از کلمات محبت آمیز با دیگران صحبت کنیم .
3.  هیچوقت خودمان را برتر از دیگران ندانیم .
4.  احترام دانش آموزان پایه های بالاتر و بزرگتر از خودمان نگه داریم .
5.  با دانش آموزان پایه های پایین تر و کوچک تر از خودمان با مهربانی و عطوفت صحبت کنیم .
6.  اگر انتقادی در رابطه با مدرسه و یا نحوه تدریس یک دبیر داریم آنرا محترمانه با کادر دفتر در میان بگذاریم .
7.  در انجام هر چه بهتر امور مدرسه به مدیران و معاونان کمک کنیم .

شاید این مطالب در نگاه اول ساده و معمولی به نظر بیایند اما به شادتر شدن و بهتر شدن مدرسه کمک میکند .

منبع : بیتوته

الف) پیشنهاد به مدیران
۱- نظارت مشارکتی بر فعالیت های آموزشی و پرورشی مدرسه
۲- تبادل تجربه موفق مدیران در رابطه با شاداب سازی مدارس
۳- مطالعه در خصوص شادی و جایگاه آن در تعلیم و تربیت
۴- استفاده از مدیریت مشارکتی که باعث خلاقیت و ابتکار می شود.
۵- برقراری روابط حسنه در مدرسه
۶- افزایش عزت نفس در کارکنان و دانش آموزان با روش های صحیح تشویق
۷- تشکیل کمیته شاداب سازی مرکب از مدیر، مربی پرورشی، دبیر ورزش، هنر، نماینده دبیران، دانش آموزان و انجمن اولیاء و مربیان
۸- برگزاری اردوهای سیاحتی و تفریحی با نظارت اولیاء
۹- بها دادن به دانش آموزان کنجکاو و پرسشگر و پرتحرک و شاداب
۱۰- ایجاد فضای سبز و استفاده از رنگ های شاد و جذاب در مدرسه
۱۱- توجه به وضعیت بهداشت محیط مدرسه
۱۲- دادن مسئولیت به دانش آموزان
۱۳- پر بار کردن ساعات ورزش
۱۴- ایجاد کتابخانه مناسب، نمازخانه تمیز و جذاب
۱۵- تهیه وسایل کمک آموزشی جهت تدریس بهتر معلمان
۱۶- فراهم کردن برنامه مشارکت اولیاء در برنامه های شاداب سازی
۱۷- پخش موسیقی آرامبخش در ساعات استراحت
۱۸- ترغیب کارکنان به استفاده از لباس های مناسب با رنگ های روشن و همچنین انتخاب رنگ مناسب و شاد برای روپوش دانش آموزان
۱۹- تشویق بهترین طرح در زمینه شاداب سازی
۲۰- اجرای طرح یک روز اداره مدرسه توسط دانش آموزان (در مدارس بخش سعدآباد اجرا می شود)
۲۱- تشکیل ایستگاه جایزه (بدین صورت که جوایز مختلفی در طبقات مختلف قرار می گیرد و ارزش جایزه ها متفاوت است و دانش آموزان با توجه به تعداد کارت تشویقی، حق انتخاب دارند.)
۲۲- ایجاد ایستگاه تلاشگران به منظور معرفی دانش آموزان ساعی در زمینه های مختلف علمی- ورزشی و فرهنگی هنری
پیشنهاد به معلمان
۱-استفاده از روش های فعال تدریس
۲-استفاده از روش های مناسب تشویق و تنبیه
۳-عدم استفاده از تنبیه بدنی
۴- استفاده از وسایل کمک آموزشی
۵- برقراری ارتباط حسنه با دانش آموزان
۶- ترغیب دانش آموزان به فعالیت های گروهی
۷- استفاده از روش گردش علمی و نمایشنامه ای
۸- جلوگیری از هر نوع برخورد لفظی و بی احترامی به دانش آموزان
۹-اختصاص بخشی از کلاس به گفتن لطیفه
۱۰- استفاده از موسیقی سر کلاس درس در موقعیت مناسب
۱۱- تشکیل تیم های ورزش معلمان و مسابقه با دانش آموزان
۱۲- بالا بردن آگاهی و اطلاعات در زمینه روانشناسی و تفاوت های فردی
۱۳- خواندن قصه ها و داستان های جالب و دوست داشتنی برای دانش آموزان در کلاس درس انشاء، دینی، ادبیات و.
پیشنهاد به مشاوران، مربیان پرورشی
۱-معرفی الگوهای مناسب علمی، ورزشی، فرهنگی به دانش آموزان
۲-توجه به بهداشت روانی و جسمی دانش آموزان
۳-برگزاری جنگ خنده در مراسم صبحگاهی یا اعیاد که با گفتن لطیفه های مناسب و اخلاقی باعث ایجاد شور و نشاط و تخلیه هیجانی می شود.
۴-ایجاد تابلوی اعلانات تحت عنوان ایستگاه خنده که شامل شعرهای شادی آفرین و لطیفه های مناسب می باشد.
۵- استفاده از پیام های بهداشتی شاد در تابلوی اعلانات
۶- برگزاری جشن ها به مناسبت های مختلف
۷- برگزاری جنگ شادی خانوادگی در مدرسه
۸- برگزاری مسابقات ورزشی، تفریحی، فرهنگی، هنری و علمی بین دانش آموزان
۹- آموزش مهارت های زندگی (خودآگاهی، همدلی، ارتباط مؤثر، تصمیم گیری، حل مسأله، تفکر خلاق، تفکر انتقادی، توانایی حل مسئله، توانایی مقابله با استرس)
۱۰- برگزاری نمایشگاه آثار دانش آموزان
۱۱- برگزاری برنامه های صبحگاهی بانشاط و پربار همراه با موسیقی و ورزش
۱۲- کمک جهت رفع مشکلات دانش آموزان
۱۳- ایجاد تفکر مثبت نگری در دانش آموزان
۱۴- ارائه مفاهیم و ظرایف دینی به شیوه های جذاب
۱۵- روی آوردن به روش های سنتی و پرورشی در محیط مدرسه و اجرای یک برنامه جدید در هر روز یا هفته در زمانی مشخص در حدود ۱۰ دقیقه که زنگ استراحت پیشنهاد می شود.

منبع :پرسمان

- خانواده
خانواده اولین نهادی است که انسان در آن رشد می کند و تأثیر مستقیم بر اعمال و رفتارها و نگرش ها و طرز تلقی های فرزندان دارد. برخی خانواده ها عموماً دنیا را مکانی قابل اعتماد، منظم، پیش بینی پذیر، قابل مهار می بینند. آن ها خود را با کفایت می شمارند، سایر خانواده ها اطراف خود را محیطی خطرناک، نااستوار و متزل، غیرقابل پیش بینی می انگارند که خطر بالقوه در آن وجود دارد. بنابراین دیدگاه خانواده و رفتار اعضای خانواده بر کودکان تأثیر فراوان دارد.
- مدرسه شاد و با روح
مدرسه موقعیتی فراهم می کند تا دانش آموزان بتوانند فارغ از دغدغه های بزرگ سالانه، زندگی را بازی و تمرین کنند و کم کم آماده شوند تا در زمین واقعی زندگی به اجرا درآورند.
الف) شاداب سازی ظاهری مدرسه
محیط ظاهری و فیزیکی شاد بر شادابی و شادمانی افراد تأثیر دارد. این بخش شامل:
۱- فضاسازی و زیباسازی حیاط مدرسه: دیوارهای تزیین شده با نقاشی های زیبا، سطح زمین مناسب، کاشت درخت و فضای سبز، قرار دادن نیمکت های رنگی، زیبا، تابلوی زیبا در سردر مدرسه، مناسب بودن اندازه محیط مدرسه.
۲- زیباسازی ساختمان مدارس: رنگ آمیزی در و پنجره و ساختمان، نصب پرده های زیبا، زیباسازی راهروها، کلاس ها و قرار دادن گلدان های گل های طبیعی و مصنوعی در راهروها، مناسب بودن اندازه کلاس ها و.
۳- زیباسازی و تمیز بودن نمازخانه، کتابخانه و کارگاه: استفاده از خوش بو کننده ها، قفسه های زیبا، مناسب بودن محیط کتابخانه، نمازخانه و کارگاه.
۴- پوشش های ظاهری معلم ها، مدیر و کارکنان، دانش آموزان: استفاده از روپوش های شاد برای دانش آموزان و همچنین پوشش مرتب و استفاده از رنگ های شاد و روشن برای کارکنان مدرسه.
۵- رعایت بهداشت: تمیز بودن محیط مدرسه، کلاس ها، بهداشت فردی، اجتماعی، دانش آموزان
ب) معلم شاد و با روحیه:
معلم آهنگ و فضا و جو کلاس درس را تنظیم می کند، چنانچه قرار باشد که روح دانش آموزان پرورش و رشد یابد، باید این روند از روح معلم آغاز گردد. حال اگر روح معلم افسرده و ناتوان باشد شانس ناچیزی برای تقویت و مراقبت از روح دانش آموزان بوجود خواهد آمد. معلم با انواع روش های تدریس آشنا باشد. اطلاعاتش به روز باشد، معلم باید بداند که دانش آموزان دارای تفاوت های فردی هستند و نیز باید با روش های تشویق وتنبیه آگاهی لازم داشته باشد و پر روحیه و باانگیزه باشد.
ج) جو مدرسه:
جو مدرسه متکی بر نگرش و رویکرد افراد به مسائل، موضوعات، اشیاء و امکانات است، تعیین کننده فرایند آموزش درون مدرسه ای است. جو مدرسه می تواند بر اساس وفاداری و همدلی سازمان دهی شود یا افراد را در دو سوی یک دیوار بلند ناامنی و بی اعتمادی قرار دهد. داشتن فرصت های برابر، خودی محسوب شدن، پذیرفته شدن و تمایل به همکاری چند جانبه، از جمله مؤلفه های جو مدرسه می باشد
مطالعات حکایت از این دارند که پس از والدین مدیر و معلم مهمترین نقش دانش آموز رادر شکل گیری احساسی که بچه به نقش خود دارد، ایفا می کنند.
- شاداب سازی معنوی در مدارس
بی تردید تربیت روحی و معنوی نوجوانان باید از آغاز حیات آنان مدنظر قرار گرفته شود. دین سه جزء اصلی دارد:
۱- مذهبی بودن سازمانی متضمن عضویت در مؤسسات دینی
۲- مذهبی بودن فردی که تعهد فردی نسبت به دین دارند.
۳- عقاید دینی، عقاید هسته ای افراد هستند که به دینشان و رابطه شان با خدای بوده است.
آشنا کردن دانش آموزان با لطافت طبیعت (آب و هوا، آفتاب، کوه، دریا و.) می تواند نشاط و شادابی را با ادراک طبیعت خداوندی بدست آورد بطوری که با دیدن هر یک از ابعاد طبیعت حتی بوییدن یک گل احساس لذت و شادمانی کند. انجام مراسمات مذهبی می تواند باعث شاداب سازی درونی و معنوی در مدارس باشد.

چکیده

يكي از تمايلات و استعدادهای دروني انسان ميل و نياز به سرور، بهجت و لذت در زندگي است. اضطراب‌های فكری و تنش‌های روانی از مشكلات جدی انسان عصر تكنولوژی و ارتباطات است كه منجر به كاهش احساس شادی در وی شده است. اين جستار با هدف بررسی شادی ازدیدگاه قرآن انجام شده است. پژوهش حاضر، يك مطالعه کتابخانه ای است که به تبيين ماهيت شادی با رویکرد قرآنی، می پردازد. شادی در قرآن دارای جايگاه خاصي است و به گونه های مختلف مورد تاييد و توجه قرار گرفته است؛ اما نه شادي بيهوده و عبث بلكه شادی توأم با اهداف الهی و انسانی. مفهوم شادی مجموعاً 25 بار با الفاظ مختلف (فرح و سرور) در قرآن آمده است. آيات قرآن درباره شادی دو دسته‌اند؛ دسته ای از آيات مؤمنین را دعوت به شادی کرده‌اند و دسته‌ی ديگر شادی را نکوهش می‌کنند. در اسلام، شادی در دل جای دارد، حال آنكه مشكل بسياری از اشخاص در قرن اخير اين است كه شادی را در هياهوی بيرون جستجو می‌کنند. تعبير و تفسير دين از شادی این است که شادی خود هدف نيست، بلكه عاملی مهم و مؤثر برای رسيدن انسان به كمالات والای انسانی و حرکت خاصانه در مسیر عبودیت است.
 

نشاط و سرور بخشی از سرشت انسان است. بدین جهت قوانین روح بخش اسلام به پیروان خود نشاط و شادمانی می بخشد. پیامبر خاتم نیز همیشه شادمان بود و بر این امر تاکید می ورزید. افزون براین، بعضی از روایات نشان می دهد معصومان(علیهم السلام)درکجا ودر پی چه مسایلی شاد می شدند و برای شاد و بودن چه برنامه هایی ارائه می کردند.

پیامبر اکرم(ص)با یارانش مزاح می کرد، اجازه می داد یاران باوی مزاح کنند و گاه به شوخی یاران با یکدیگر، گوش می سپرد وتبسم می فرمود. او هرگز شادیهای یارانش را برهم نمی زد مگر وقتی سخن یا عملی خارج از محدوده شرع از آنها مشاهده می کرد.

آیا ظاهر شدن آثار آن همه خوشحالی برچهره شریف پیامبر و یادیگر رهبران امت در اثر عملکرد خوب برخی از پیروان وعلاقه مندان دلیل سرور و شادمانی اهل بیت(علیهم السلام)نیست؟

البته این شادمانیها با عربده کشی ها و خنده های غیرمجازی که گاه به سلامت و امنیت و نشاط و حتی حیثیت یک ملت و مذهب زیان می رساند، تفاوت دارد. آن گونه شادیها را نه دین تایید می کندنه عقل سالم.

در جامعه و مدرسه فاقد شادی، سخن‌گفتن از شادی قدری مشکل خواهد بود. یکی از مشکلات هر جامعه غفلت از شادی و نشاط و در نتیجه افزایش بیماری‌های مختلف روانی از قبیل اضطراب و افسردگی است. با شادی و نشاط زندگی معنا پیدا می‌کند و در پرتو آن دانش‌آموزان خصوصاً در دوران نوجوانی و جوانی می‌توانند خود را ساخته و قله‌های سلوک و پله‌های ترقی را چالاکانه بپیمایند. جامعه زنده و پویا جامعه‌ای است که عناصر شادی‌آفرین در آن فراوان باشد. در گذشته به‌نظر می‌رسید که وظیفه آموزش و پرورش تولید عده‌ای فارغ التحصیل است که فقط بتوانند امرار معاش کنند اما چنین می‌نماید که در قرن جدید نظام‌های آموزش و پرورش این مرحله را پشت سر گذاشته و سرلوحه تعلیم و تربیت در یک جمله خلاصه شده است؛ شوق زندگی کردن را به دانش‌آموزان بیاموزیم». پس باید معتقد باشیم که درحقیقت رشد پایدار ما در گرو شادی پایدار است.

شاد در لغت، به معنای خشنود، خوش حال، خوش وقت، بی غم، خوش و خرم زیستن، زندگی کردن، و زندگانی کردن، و شادی به معنای شادمانی، خوش حالی، و خوش دلی آمده است. علم روان شناسی تعریف های مختلفی از نشاط ارائه کرده است، اما به طور اجمال می توان گفت: یکی از جنبه های هیجان، شادی است که با واژه هایی چون: سرور، نشاط و خوش حالی هم معناست. در این جا به چند تعریف از شادی اشاره می کنیم: شادی، احساس مثبتی است که از حس و پیروزی به دست می آید. شادی، عبارت است از مجموع لذت ها منهای دردها. شادی، ترکیبی از عاطفه مثبت بالا و عاطفه منفی پایین است.»شادکامی و نشاط، حالتی است که از آن به سرزندگی و آمادگی برای پیشرفت یاد می شود. استاد مطهری در این باره می گوید: سرور، حالت خوش و لذت بخشی است که از علم و اطلاع به این که یکی از هدف ها و آرزوها انجام یافته یا انجام خواهد یافت، به انسان دست می دهد. و غم و اندوه، حالت ناگوار و دردناکی است که از اطلاع بر انجام نشدن یکی از هدف ها و آرزوها به انسان دست می دهد.» خنده، شوخی و شادمانی ویژگی شایسته انسانهاست که از مزرعه زرین احساسات آنان، دستچین می شود؛ نشان از نشاط روحی داشته و فهرستی از طراوت باطنی، بردباری و شکیبایی به همراه دارد. آنان که با این صفات به سر می برند، فرسودگی خاطر و پژمردگی درونی از گلبرگهای وجودشان دور مانده و چون با لبی لبریز از لبخند با حوادث زندگی روبه رو می شوند، دشواری کمتر و کامیابی بیشتری نصیبشان می شود، با تأمل و بصیرت تصمیم گیری می کنند و بیش از دیگران موفق می شوند. اندیشمندان روانشناس و جامعه شناس، بین خنده و سلامت سایر اعضای بدن ارتباطی نزدیک دیده و خوش رویی، سرور و شادمانی را بهترین راه ایجاد ارتباط با دیگران بویژه کودکان، نوجوانان و جوانان ارزیابی می کنند. برخی از آنان روان درمانی خود را با خنده انجام می دهند و سلامت جسمانی را در افق نشاط روحی و شادابی روانی جستجو می کنند.